“Hij begint wild te trappelen zodra ik hem in bed wil leggen.”
“Het verschonen is echt een crime.”
Dit zijn veel gehoorde uitspraken van ouders met een slecht slapend kind. Slecht slapen, heftige weerstand bij in bed leggen of verschonen kán duiden op een fysieke stoorzender, namelijk oorpijn. Hoe zit dat eigenlijk, die relatie tussen oorpijn en niet willen liggen? En waarom gaat het slapen zoveel slechter? Dat allemaal (en natuurlijk wat je eraan kan doen) lees je hieronder in mijn blog...
Werking van het oor
Oorpijn bij kinderen komt bijna altijd door een ontsteking van het middenoor (6). Het middenoor is de ruimte direct achter het trommelvlies (2) in het oor.
Het middenoor is onder normale omstandigheden gevuld met lucht, die dezelfde druk en samenstelling heeft als de omringende buitenlucht. Een klein buisje van het middenoor naar de neus en de keel, de buis van Eustachius (8), handhaaft de druk in het middenoor. Wanneer de buis van Eustachius niet goed werkt ontstaat onderdruk in het middenoor. Kinderen zijn vatbaarder voor het ontwikkelen van een verstopte buis van Eustachius, omdat deze buis nauwer en korter is dan bij volwassenen. Door de onderdruk in het middenoor wordt het trommelvlies naar binnen getrokken en kan het slijmvlies in het middenoor geïrriteerd raken en vocht afscheiden. Hierdoor wordt het middenoor gevuld met vocht in plaats van met lucht, wat een drukkend gevoel in het oor veroorzaakt. Dit wordt Otitis Media met Effusie (OME) genoemd, maar ook wel lijmoor/glue ear vanwege de stroperige samenstelling van het vocht.
Hoe herken je signalen van oorpijn?
Oorpijn kan heel duidelijk, maar ook heel onzichtbaar aanwezig zijn. Waar het ene kind dagen lang bijna 40 graden koorts heeft, heeft het andere kind niet of nauwelijks verhoging. Een kind met oorpijn kan de volgende klachten hebben:
- Koorts;
- Slecht eten/drinken (kauwen kan pijn doen), of in geval van borstgevoedde baby’s: juist meer willen drinken (troost);
- Aan de oren trekken/vingers in de oren;
- Hangerig, prikkelbaar, meer en sneller huilen dan normaal;
- Slechter inslapen, vaker wakker worden, kortere slaapjes;
- Weerstand bij neerleggen, zowel in bed als bij verschonen;
- Niet fit zijn, bleek zien;
- Motorisch ondernemend/druk gedrag; oorpijn is de hele dag aanwezig, door maar bezig te blijven leidt een kind zichzelf af van de druk in het oor;
Waarom slaapt een kind met oorpijn slechter?
Er zijn meerdere redenen die het slechte slapen van een kind met oorpijn kunnen verklaren:
- Liggen versterkt de pijn in het oor omdat de bloedtoevoer naar het oor toeneemt, wat de druk verder verhoogd en de pijn verder versterkt.
- Liggen op het ontstoken oor kan erg pijnlijk zijn, waardoor een kind zich zal willen omdraaien. Doordat een lijmoor echter vaak aan beide oren tegelijk voorkomt zal het kind weer pijn voelen na het omdraaien en sneller en dus vaker wakker worden.
- Een middenoorontsteking begint meestal met een gewone verkoudheid, waardoor het kind sowieso al slechter slaapt.
Wat kan je doen tegen oorpijn?
- Ga zo snel mogelijk naar een huisarts! Heeft je kind herhaaldelijk oorontstekingen? Laat je dan verwijzen naar een KNO-arts (Keel-, neus-, oorarts), zodat de oorzaak van deze ontstekingen goed kan worden onderzocht.
- Gebruik voldoende pijnstilling, waarbij je de pijnstilling op vaste tijden geeft om zo een ‘spiegel’ op te bouwen en de pijn niet de kans krijgt weer op te komen. Overleg met je arts als je het idee hebt dat alleen paracetamol (zetpil) onvoldoende verlichting geeft. Afhankelijk van de leeftijd van je kind mag je mogelijk vloeibare ibuprofen gebruiken in plaats van paracetamol.
- Om de holten open te houden en zo verstopping te voorkomen wordt ook wel (preventief) gebruik van neusspray met een zoutoplossing aangeraden. Kijk hier waar je op moet letten bij het kiezen van de juiste neusspray.
- Pas de slaaphouding van je kind aan: rechtop slapen in een draagzak geeft minder druk op de oren, daarnaast wil een ziek kind met oorpijn graag zo dicht mogelijk bij papa of mama zijn, wat een draagzak dubbel voordeel geeft.
- Gebruik je geen draagzak? Zet dan het bedje schuin door het hoofdeind van het bed wat te verhogen door bijvoorbeeld boeken onder de poten te leggen.
Kijk voor meer uitleg en tips over oorpijn op https://www.thuisarts.nl/oorpijn/mijn-kind-heeft-oorpijn
Heb jij (net als ik) ook een KNO-kind? Hoe ben je hier achter gekomen? Laat je reactie hieronder achter, zo zorgen we er samen voor dat andere ouders sneller de signalen ontdekken en sneller de juiste hulp kunnen inschakelen!
